tekst og lyd

Da Jenny og Samir ville bli med gjessene til Afrika, kort fortelling

Da Jenny og Samir ville bli med gjessene til Afrika

Jenny, Samir, Hen og Katt er ute i hagen.

Det er is på dammen.

Det er høst. Vinteren nærmer seg.

Jenny er ikke glad.

– Jeg synes det er trist om høsten.

Alt dør! Alt er slutt!

– Er det sant? sa Hen.

– Det må vi undersøke!

Da er det best vi blir små.

Alle tre ble små, men ikke Katt.

Katt studerte is og fisk.

Jenny stoppet – Se! Humle!

Den er død! Hva var det jeg sa!

– Hva har humla gjort i sommer, spurte Hen.

– Flydd til mange tusen blomster

og tatt med blomsterstøv, vel.

– Ja, og gitt mat til små humler, sa Samir.

– Og passa på dronninga

som har laget nye dronninger.

– Og hvor er dronningene nå?

– De har gjemt seg og ligger og sover!

– Og hva har de i magen?

– Eggceller og spermceller!

– Og hva kan de gjøre når de våkner om våren?

– De kan legge egg og lage nye humler!

– De kan legge egg og lage nye humler!

– Så hva har alt arbeidet

til denne døde humla ført til?

– At humler lever videre,

enda det blir vinter

og ikke noe mat, ropte Samir.

– Ok, humler,

men alt det andre dør, sa Jenny.

– Samir var ikke enig.

– Nei, jeg tror at høsten og vinteren

gjemmer våren.

Hen gikk bort til Katt.

Samir så noe på himmelen. – Se fuglene!

De lager en bokstav! En V!

Fuglene fløy ned mot bakken bak huset.

Det var en flokk med gjess. De spiste gress.

– De skal sikkert til varmere land for å finne mat

når det er vinter her, hvisket Jenny.

– Kanskje de kan ta med noen trær!

Vi kan gi dem et frø,

kanskje det blir et tre i Afrika,

– Vi gir dem en bukett med blomster!

Jeg mener frø fra blomster, sa Samir.

De bar frø bort til fuglene, og ingen så dem.

Jenny klarte å putte et frø mellom fjærene

på vingen til ei gås. Hun tok ett til og ett til.

Flere gjess spiste frøene deres.

– De kommer til å bæsje bjørk og selje

og epletrær og geitrams og løvetann og hvitveis

hele veien til Nord-Afrika og Iran, sa Samir.

Jenny ble plutselig i godt humør. – Vi blir med!

– Tuller du?

– Nei, tenkt så gøy,

vi kan bare gjemme oss i fjærene til gåsa!

Kom, vi klatrer oppover beina!

Da hørte de Hen: Samir! – Bli store!

De ble store. Fuglene skreik høyt, lettet og fløy vekk.

Hen var også blitt stor igjen.

– Jeg skjønner at det er fristende å bli med gjessene.

Men det hadde vært farlig for dere.

Det kan hende noen fugler ikke klarer å fly så langt,

og da faller de ned i havet.

– Ok, sa Jenny. – Ok, sa Samir.

Hen snudde og gikk tilbake til Katt.

– Kanskje Hen redda livet vårt, sa Jenny.

– Vi må takke med blomster.

– Det er ingen blomster, sa Samir. – De er visne.

– Men ikke døde for bestandig, sa Jenny.

Noen minutter etter kom de til bort til Hen.

– Takk for at du stoppa oss, sa Jenny. sa Samir.

I handa hadde han mange frø. Jenny hadde også.

– Tusen takk, sa Hen. – Frø er det aller fineste.

Da dalte ei fjær ned fra lufta.

Den landet ved siden den døde humla.

Fjæra var hvit og grå og blank og pen.

Jenny plukket den opp.

Den var litt bøyd som en båt.

– Hen, sa Jenny. – Kan du gjøre oss små igjen?

Det gjorde Hen. Fjæra lå på bakken.

Jenny og Samir klatret oppi og la seg.

– Koselig å ligge, mumlet Samir. – Han sovna.

– Det er ikke sånn at alt dør, sa Jenny lavt.

– Alt lever. På en eller annen måte.

عندما أراد سمير و جيني مرافقة الإوز إلى إفريقيا

جيني, سمير, هين و كات, هم في الحديقة

هناك جليد يغطي البركة

إنه الخريف. فصل الشتاء يقترب

جيني ليست فرحة.

- أعتقد أن فصل الخريف محزن.

- كل شيء يموت ! و كل شيء ينتهي!

- هل هذا صحيح ؟ قال هين

- علينا التحقق من ذلك !

من الأفضل أن نكون صغارا

أصبح الثلاثة صغارا إلا كات.

كانت كات تتفحص السمك والجليد

توقفت جيني – أنظروا! نحلة طنانة!

إنها ميتة ! هذا ماذا قلت !

- ماذا فعلت النحلة الطنانة في فصل الصيف؟ سأل هين

- لقد حلقت بين العديد وألاف الأزهار و حملت معها غبار اللقاح طبعا

- نعم, فهي أطعمت صغار النحل الطنان, قال سمير

- وإعتنت بالملكة التي وضعت الملكات الجديدة.

- وأين هي الملكات الآن ؟

- إنها إختبأت لتنام!

- وماذا يوجد في بطنها ؟

- خلايا البيض والحيوانات المنوية!

- و ماذا يمكنها القيام به حين تستيقظ في فصل الربيع ؟

- يمكنها وضع البيض و خلق النحل الطنان من جديد !

إذا, إلى ماذا أدى كل العمل الذي قامت به هاته النحلة الطنانة؟

-هذا أدى إلى أن يعيش النحل الطنان حتى حلول الشتاء وبدون طعام, قال سمير

- حسنا أيها النحل الطنان, ولكن كل شيء آخر يموت , قالت جيني.

- سمير لم يوافق على ذلك.

- لا, أظن أن الخريف و الشتاء يخبئان فصل الربيع

ذهب سمير إلى كات

رأت جيني شيئا في السماء. إنظروا الطيور

إنها تشكل حرفا ! حرف

حلقت الطيور أسفل بإتجاه التل وراء المنزل.

كان هناك قطيع من الإو يأكل العشب

- بالتأكيد سيطيرون إلى بلدان أدفئ لإيجاد الطعام عندما يحل فصل الشتاء هنا, همست جيني.

- ربما يمكنهم جلب بعض الأشجار

- يمكننا إعطاؤهم بذرة

- قد تصبح البذرة شجرة في إفريقيا

- سنعطيهم باقة من الزهور!

أقصد بذور الأزهار, قال سمير

حملوا البذور إلى الطيور خلسة

إستطاعت جيني أن تضع بذرة في جناح إوزة بين ريشها.

أخذت الواحدة بعد الأخرى

أكلت الإوز العديد من البذور

ستتغوط أشجار البتولاو الصفصاف, أشجار التفاح و

geitrams

والهندباء و شقائق النعمان طوال طريقها إلى شمال إفريقيا و إيران, قال سمير

فجأة أصبح مزاج جيني جيدا, فلنرافقهم!

أنت تمزحين ؟

لا,كم سيكون الأمر ممتعا,

يمكننا الإختباء بين ريش الإوزة, هيا تعال! فلنتسلق عبرساقيها !

ثم سمعوا هين يصيح : جيني ! سمير! تحولوا كبارا

صاروا كبارا. صاحت الطيور عاليا وطارت بعيدا

صار هين كبيرا أيضا

أدرك بأن مرافقة الإوز أمر مغري

لكن كان ذلك سيكون خطيرا بالنسبة لكما.

بعض الطيور لاتحتمل الطيران بعيدا وقد تسقط في البحر

- حسنا, قالت جيني

- حسنا, قال سمير

إستدارهين وذهب إلى كات.

- ربما أنقذ هين حياتنا, قالت جيني

- يجب أن نقدم له باقة أزهارو نشكره

- لا توجد أي زهور, لقد ذبلت, قال سمير

- ولكنها لم تمت نهائيا, قالت جيني

ذهبوا إلى هين بعد دقائق لاحقا

- شكرا لك لأنك منعتنا, قالت جيني

- تفضل, هذه الأزهارلك ! قال سمير

وكان لديه الكثير من البذور بين يديه و كذلك كان لدى جيني

- شكرا كثيرا, قال هين

- البذور من أحسن ما يكون

تطايرت ريشة في الهواء

حطت بجانب النحلة الطنانة الميتة

كان لون الريشة أبيض ورمادي براق و جميل

إلتقطت جيني الريشة

كانت مائلة مثل مركب

هين, هل يمكنك أن تحولنا صغارا من جديد؟ سألت جيني

قام هين بذلك. ظلت الريشة ملقاة فوق الأرض

تسلق سميروجيني الريشة و تمددوا فوقها

- التمدد مريح, تمتم سمير وقد غلبه النوم

- ليس هكذا تموت الأشياء

- الكل يعيش. بطريقة ما أو بأخرى

Markay rabeen Jenny iyo Samir in ay shimbiraha u raacaan Afrika.

Jenny, Samir, Hen iyo Katt waxa ay joogaan beerta.

Biyahii baliga ku jiray way fadhiisteen oo baraf bay noqdeen.

Waa xilli dayreed oo waxa soo dhaw jilaal.

Jenny ma faraxsana.

-Waxan u arka xilliga dayrtu xilli murugo badan. Wax kastaa way dhintaan! Wax kasta way dhamaadan!

-Ma runbaa hadalkaa aad tiri? Hen baa yiri.

-Ina keena aynu soo ogaane!

Waxaa haboon in aynu yaryaraanu.

Saddexdiiba way yaryaraadeen, laakiin Katt iyadu may yaraan oo waxa ay fiir fiirinaysay barafka iyo kaluunka.

Jenny wey istaagtay! -Eega bal! Shinnidan! wey dhimatay! waa waxii aan idiin sheegayay!

-Shinnidu maxay samaysaa xiliga xagaaga, Hen baa weydiiyay.

- Kumayaal ubax bay ukala duushaa sidaasi ayay ku barcisaa ubaxa.

- Ha, cunto ayay siisay shinnida yaryar ee dhalata, Samir baa yiri.

- Waxa kale oo ay daryeesha boqoradda shinnida oo boqoro cusub samaysay.

-Iminka meeday boqoraddii?

-Way is qariyeen xiligan oo way hurdaan!

-Maxaa caloosheeda ku jira?

- Beedkii ay dhalilahayd baa ku jira!

- Oo maxaa dhaca marka ay soo toosaan gu´ga?

- Waxa ay dhashaa ukun noqoda shinni!

-Maxaa markaa intaanay dhiman shaqaday samaysay keentay¬

-Inay shinnidu sii noolaato, oo ay weliba sii shaqayso saw jilaal uun noqonmayso oo cunto laáani ku dhicimayso, Samir baa yiri

- Shinnida oo kaliyi ma, ee qaar badan oo kale aya dhinta, Jenny baa tiri.

- Samir hadalkaa kuma raacsana.

- Maya anigu waxa aan u malaynayaa in gu´gu ku dhex qarsoon yahay dayrta iyo jilaalka.

Hen ayaa u dhaqaaqay dhinacii Katt.

Samir cirka ayu wax ku arkay. -Eega shimbiraha! Waxay samaynayaan xaraf! Xarafka V!

Shimbirihi waxay uu soo duuleen dhinaca dhulka guriga dabadiisa. Waxay ahaayeen koox ah gjess. Waxay cuneen dooga.

-Waxa ay kolay u socdaalaan dhulka hawadiisu kulushahay si ay cunto uga helaan,sababta oo ah halkan markay tahay jiilaal Jenny hoos u tiri.

- Malaga yaabaa in ay dhir halkan kas ii qaadan!

Waxa aynu siin karnaa iniinyo, taas oo laga yaabo in Afrika geed ka bixi karo.

-Xidhmo ubaxanna waynu u sii dhiibi karnaa! Waxa aan uga jeedaa iniinta ubaxa, Samir baa yiri.

Iniintii bay qaadeen iyaga oo ayna shimbiruhu arkaynin. Jenny ayaa iniintii dhex gelisay baalasha shimbirta.

-Shimbiruhu waxa ay cunayaan iniin badan.

-Waxa ay soo xaari doonaan iniinta bjørk iyo selje

Iyo tufaax iyo geiterams iyo løvetann iyo hvitveis

Illaa iyo inta ay tagayaan waqooyiga Afrika iyo Iran, Samir baa yiri.

Jenny oo aad u faraxsan ayaa tiri. -Ma raacnaa shimbiraha!

-Miyaad kaftamaysaa?

-Maya kaftan maaha waa iga run, ee aynu isku dhex qarino baalasha shimbirta gas! Kaalay, aynu cagahooda korne!

Hen baa maqlay waxa ay leeyihiin: -Jenny! Samir! – Weynaada!

Way waaweynaadeen. Shimbirihiina inta u kor ciyeen ayay duuleen.

Hen isaguna wuu waynaaday.

-Waan dareemi karaa in ay xiisa leedahay in shimbiraha lala duulaa. Laakiin aad iyo aad bay khatar badantahay.

Waxa dhici karta in ay qaar dhintaan oo ay badda ku dhacaan.

-Ok, Jenny baa tiri. -Ok Samir baa yiri.

Hen waxa uu u tegay Katt.

- Laga yaaba Hen nafteena ayuu badbaadiyay, Jenny baa tiri.

- Aynu ubax mahadnaqa uu siino.

-Ubaxba meesha kuma yaalo mid dhintay mooyaane, Samir baa yiri.

-Laakiin maha weligood oo dhan, Jenny baa tiri.

Qadar daqiiqada ah dabadeed waxa ay u tageen Hen.

-Waad ku mahadsantahay in aad na joojisay, Jenny baa tiri.

-Hoo ubaxan, Samir baa yiri.

Waxa ay gacanta ku sideen Samir iyo Jenny iniin fara badan.

-Aad iyo aad baa mahadsantiin, Hen baa yiri. -Iniintu waa hadiyada ugu wanaagsan.

Waxa agtooda ku soo dhacay baal shimbireed waxa aanu ku ag dhacay shinnidii dhimatay.

Baalka midabkiisu cadaan iyo cawl buu isugu jiray waanu qurux badnaa.

Jenny baa soo qaaday.

Baalku wuu yara qaloocay sida doonida oo kale.

Jenny baa weydiisay Hen, markale mana yaryarayn karta?

Hen wuu sameeyay. Baalkii dhulka yaalay ayay ku jiibsadeen Samir iyo Jenny.

-Waa raaxo in lagu jiifsado baalka, Samir baa hoos u yiri waanu seexday.

-Run ma aha in ay wax waliba dhinteen, Jenny baa hoos u tiri.

- Nololi kolay meel uun bay ka jirtaa.

የኒን ሰሚርን ምስተን ናብ ኣፍሪቃ ዝገሻ ዓዓ ናብ ኣፍሪቃ ክገሹ ኣብ ዝደለዩሉ እዋን

የኒ፣ ሰሚር፣ ሄንን ድሙን ኣብ ደገ ኣብቲ ጀርዲን ኣለዉ።

ኣብቲ ራህያ ዝረግአ በረድ ይረኤ ኣሎ።

ሕጂ ቀውዒ እዩ። ክረምቲ ይቐርብ ኣሎ።

የኒ ሕጉስቲ ኣይኮነትን።

-ቀውዒ ዘሕዝን እዋን ኮይኑ እዩ ዝስማዓኒ።

ኩሉ ይመውት! ናይ ኩሉ መወዳእታ እዩ!

-ሓቂ ድዩ? ኢሉ ሄን።

-ነዚ ክንምርምሮ ከድልየና እዩ!

ስለዚ ንኣሽቱ ምዃን ይሕሸና።

ብጀካ ድሙ ኩላቶም ንኣሽቱ ኮይኖም።

ድሙ ብዛዕባ በረድን ዓሳን ይማራመር ኔሩ።

የኒ ጠጠው ኢላ።- ርኣዩ! ዕንዝራ!

-ሞይቱ ኣሎ! ነዚ እየ ክዛረብ ጸኒሐ!

-ዕንዝራ ኣብ ሓጋይ እንታይ ይገብር ኔሩ? ሄን ሓቲቱዋ

-ናብ ብዙሓት ኣሽሓት ዕንባባታት በሪሩን ሓርጭ ዕንባባ ተማሊኡን።

-እወ ነቶም ንኣሽቱ ዕንዝራታት ድማ ብዙሕ ምግቢ ሂቡዎም ኢሉ ሰሚር።

-ነታ ሓደሽቲ ንግስቲ ተዳሉ ዝነበረት ንግስቲ እውን ይካናኸና ኔሩ።

-እተን ንግስትታት ሕጂ ኣበይ ኣለዋ?

-ተሓቢአን ደቂሰን ኣለዋ!

-ኣብ ከብደን እንታይ ኣለወን?

-ዋህዮ እንቋቁሖ ወይ ዋህዮ ዘርኢ ተባዕታይ!

-ኣብ እዋን ጽድያ ክባራበራ ከለዋ እንታይ ይገብራ?

-እንቋቁሖ የውድቓን ሓደሽቲ ዕንዝራታት የዳልዋን!

-ስለዚ እዚ ዝሞተ ዕንዝራ ዝዓዮ ዝነበረ ስራሕ ብሙሉኡ እንታይ ኣፍርዩ?

-ዋላኳ ክረምቲ እንተኾነን ዝኾነ መግቢ ዘይርከብ ተኾነን፣ ዕንዝራታት ብህይወት ንኽቕጽሉ ሓጊዙ ኣሎ ኢሉ ሰሚር ዓው ኢሉ።

-ሕራይ ናይ ዕንዝራታጽ ከምዚ ኮይኑ። እቶም ካልኦት ዝሞቱ ዘለዉ ኸ? ኢላ የኒ

-ስለዚ እዚ ዝሞተ ዕንዝራ ዝዓዮ ዝነበረ ስራሕ ብሙሉኡ እንታይ ኣፍርዩ?

-ዋላኳ ክረምቲ እንተኾነን ዝኾነ መግቢ ዘይርከብ ተኾነን፣ ዕንዝራታት ብህይወት ንኽቕጽሉ ሓጊዙ ኣሎ ኢሉ ሰሚር ዓው ኢሉ።

-ሕራይ ናይ ዕንዝራታጽ ከምዚ ኮይኑ። እቶም ካልኦት ዝሞቱ ዘለዉ ኸ? ኢላ የኒ

ሰሚር ኣይተሰማመዐን።

-ኣይኮነን ኣነ ከምዝመስለኒ ተኾይኑ፣ ቀውዒን ክረምትን ንጽድያ ይዕቅቡዎ እዮም።

ሄን ናብ ድሙ ከይዱ

ሰሚር ገለ ነገር ኣብ ሰማይ ርእዩ። -ነተን የዕዋፍ ርኣይየን!

ሓደ ፊደል ኣዳልየን ኣለዋ! ነቲ ቬ ዝተባህለ ናይ ነርወጂኛ ፊደል!

እተን የዕዋፍ ብድሕሪ እቲ ገዛ ናብ ዘሎ ባይታ ገጸን ንታሕቲ ነፊረን።

ጭፍራ ናይ ዓዓ እየን ኔረን። ሳዕሪ በሊዐን።

-ኣብዚ ክረምቲ ክኸውን ከሎ መግቢ ናብቲ ዝረኽባሉ ዝሟሞቕ ቦታ እየን ዝኸዳ ዘለዋ ኢላ የኒ።

-ገለ ኣግራብ ክማልኣ ይኽእላ ይኾና!

-ዘርኢ ክንህበን ንኽእል። ምናልባት ኣብ ኣፍሪቃ ናብ ሓደ ገረብ ክቅየር ይኽእል!

ሓደ ዕታር ዕንባባ ክንህበን ንኽእል!

ማለተይ ፍረ ናይ ዕንባባ ኢሉ ሰሚር።

ናብተን የዕዋፍ ዘርኢ ወሲዶም። ዝኾነት ዑፍ ኣይርኣየቶምን።

የኒ ኣብ ዉሽጢ ክንቲት ክንፊ ናይ ሓንቲ ዓዓ፣ሓንቲ ፍረ የእእትያ። ካልእ ሓንቲ ፍረ ፣ እንደገና ሓንቲ ፍረ የእትያ።

ብዙሓት ዓዓ ዘርኢ በሊዐን።

-ናብ ሰሜን ኣፍሪቃን ኢራንን ክነፍራ ከለዋ፣ ኣብ መገደን ኩሉ ጻዕዳ ኦም፣ ሴልየ፣ ሜለ፣ ዊሎው፣ ዳንደልዮንን ኣነሞነን እናሓርኣ ክኸዳ እየን ኢሉ ሰሚር።

ሃንደበት የኒ ጽቡቕ ክስምዓ ጀሚሩ። ንሕና እውን

-ምሳታተን ክንገይሽ ኢና!

-ተላግጺ ኣለኺ?

-ኣይኮነን ዘሕጉስ ነገር እሓስብ ኣለኹ ባ።

-ኣብ ሞንጎ ክንቲት ዓዓ ክንሕባእ ንኽእል።

-ንዓ ብእጋረን ኣቢልና ንላዕሊ ክንድይብ ንኽእል።

ሽዑ ሄን ክዛረብ ሰሚዖሞ። የኒ! ሰሚር! ዓቢ ኩኑ!

ዓበይቲ ኮይኖም። እተን የዕዋፍ ሰምቢደን ተላዒለን ነፊረን።

ሄን እውን ከምቀደሙ ዓቢ ኮይኑ ኔሩ

-ምስተን የዕዋፍ ሓቢርኩም ክትገሹ ሰሓቢ ከምዝኾነ እፈልጥ እየ። ግን እዚ ንዓኻትኩም ሓደገኛ ምኾነ ኔሩ።

ገሊኣተን የዕዋፍ ነዊሕ ምንፋር ከይኽእላ ይኽእላ እየን። ሽዑ ኣብ ባሕሪ ይወድቃ።

-ሕራይ ኢላ የኒ። -ሕራይ ኢሉ ሰሚር።

ሄን ተጠውዩ ናብ ድሙ ከይዱ።

-ምናልባት ሄን ሂወትና ኣድሒኑልና ይኸውን ኢላ የኒ።

-ብዕንባባ ጌርና ክነመስግኖ ይግባእ።

-ዕንባባ ዝበሃል የለን ኢሉ ሰሚር። ኩሉ ቀምሲሉ ኣሎ።

-ግን ሙሉእ ብሙሉእ ኣይሞተን ኢላ የኒ።

ድሕሪ ተወሰነ እዋን ናብ ሄን ገጾም ከይዶም።

-ደው ስለዘበልካና ነመስግነካ ኢላ የኒ።

-እንካ እዚ ዕንባባ ንዓኻ እዩ ኢሉ ሰሚር።

ኣብ ኢዱ ብዙሕ ዘርኢ ሒዙ ኔሩ። የኒ እንኮላይ ከምኡ።

-ብዙሕ የመስግነኩም ኢሉ ሄን። ዘርኢ ዝበለጸ ነገር እዩ።

ሽዑ ሓንቲ ክንቲት ካብ ላዕሊ ወሪዳ።

ኣብ ጥቓ እቲ ዝሞተ ዕንዝራ ድማ ዓሊባ።

እታ ክንቲት ጻዕዳን ሓሙኽሻትይን ኮይና ለማጽን ደስ ተብልን እያ ኔሩ።

የኒ ኣልዒላታ።

ልክዕ ከም ጃልባ ቁሩብ ዕጽፍ ዝበለት ኔራ።

-ሄን ኢላ የኒ። ከምብሓድሽ ንኣሽቱ ክትገብረና ትኽእል ዶ?

ሄን ከምቲ ዝበለቶ ጌሩ።

እታ ክንቲት ኣብ ባይታ ወዲቓ።

የኒን ሰሚርን ኣብቲ ክንቲት ደይቦም ደቂሶምሉ።

-ክትድቅሰሉ ደስ ዘብል እዩ። ሰሚር የዕዘምዚሙ።

ሽዑ ድቃስ ውሲዶዎ።

-ኩሉ ትም ኢሉ ኣይኮነን ዝመውት ኢላ የኒ ቀስ ኢላ።

-ኩሉ ይነብር እዩ። -እንተ በዚ እንተ በቲ።

tekst